In de verveling beleven we een fragment van de eeuwigheid.
(J.Goudsblom)
In mijn vorige column heb ik geschreven over verwachtingen die je jezelf oplegt en in hoeverre je tegemoet komt aan verwachtingen van anderen. Het maken van keuzes speelt hier een voorname rol in. Vaak hoor ik van mensen dat ze tot het uiterste gaan en zich voornemen pas echt aan veranderingen te denken als ze vakantie hebben. Mooi moment zou je denken om in alle rust de afgelopen periode te laten passeren. Als het zo werkt is dat prima natuurlijk en de vakantie is bij uitstek een periode waarin je niets hoeft en je je kan en mag vervelen. Maar lukt dit ook?
Zomaar op een zonnige dag op het strand.
Gezinnen komen met tassen vol afgeladen met spullen het strand op banjeren en zijn drukdoende een plek uit te kiezen om te settelen. Vervolgens is het gemopper niet van de lucht, over de plek van het windscherm, wie de kinderen helpt aan en uitkleden, het tentje wappert alle kanten op, waar zijn de haringen en ga zo maar door. De kinderen trekken zich heel verstandig terug naar de waterkant om met hun rijke fantasie de mooiste kastelen en grachten te bouwen. Intussen snauwen vader en moeder rustig door en de hond moet het ontgelden en wordt al bijna gekeeld door de corrigerende ruk aan de leren riem. En dan is het zover, eindelijk gaan de ouders zitten, de kinderen worden ingesmeerd en krijgen waarschuwingen over de gevaren van de zee.
Een moment van rust lijkt aangebroken… maar schijnt bedriegt, de mobiele telefoons komen tevoorschijn. In een razend tempo worden foto’s gemaakt van de kinderen bij de bouwwerken waar ze zo fijn mee bezig zijn. De kinderen worden gedirigeerd en nemen als vanzelf verschillende poses aan. Als de foto’s zijn gemaakt gaan de kinderen verder met hun bouwwerk en de ouders nemen nog even met gestrekte arm een aantal selfies, de mooiste worden geselecteerd en worden geplaatst op Facebook en Instagram, ja allebei want je weet niet wie je anders mist. In afwachting van en gevoelig voor reacties en bevestiging van anderen blijven de mobiele telefoons binnen handbereik.
Weinig ontspanning is wat ik zie, vakantiestress noemen we dit. Een artikel in De Volkskrant beschrijft het als volgt: “Vrije momenten zijn stressmomenten. In de vrije tijd blijft via de smartphone de verbinding permanent geopend. Vakantie is verworden tot een bron van stress. Je gebruikt haar om de boeken te lezen die je collega’s hebben aanbevolen. Of om de wandelroute af te leggen waarmee je na terugkeer in de kantoortuin goede sier kunt maken. Alles wat je hebt gedaan en meegemaakt, wordt bijna dwangmatig vastgelegd en via social media verspreid. Maar vrije tijd wordt doorgaans niet gebruikt voor de beoefening van ledigheid – wat toch een zegenrijke toestand voor de gehaaste mens zou zijn” aldus Mark van Opstaijen, bestuurssocioloog.
Hoewel de hedendaagse communicatiemiddelen de stress intensiveren, lijkt de zoektocht naar verveling een tijdloos fenomeen. De 17de eeuwse filosoof en theoloog Blaise Pascal omschreef het als volgt: “Zo gaat het hele leven voorbij. We streven naar een rustig leven door te strijden tegen het een of ander dat dit in de weg staat, en als we het uit de weg hebben geruimd wordt de rust ondraaglijk door de verveling die zij veroorzaakt. We moeten daaraan ontsnappen en kunnen niet anders dan om drukte smeken.”
Is de tijd in je vrije momenten je vriend of je vijand, maak je de keuze om je niet mee te laten slepen door de berichten op je smartphone en gun je jezelf de tijd om te mijmeren, wat afstand nemen van de buitenwereld en aandacht schenken aan de binnenwereld, aan de wensen en verwachtingen die bij jezelf leven en deze de ruimte geven. Zweer de drukte af en richt je op je eigen gevoel en emoties. Voor je het weet is de vakantie voorbij en verlang je terug naar dat dutje in de hangmat.
Rianne Raat